Zafere Doğru

DAMAT FERİT PAŞA İSTİFA ETTİ!

Picture
Ali Rıza Paşa hükümeti kurdu. İlk iş olarak Bahriye Nazırı Salih Paşa’yı Temsil Heyeti ile irtibata geçmesi için Amasya’ya gönderdi.

Peki, Ali Rıza Paşa kimdir?

Ali Rıza Paşa ya da Düztaban Ali Rıza Paşa Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Harbiye ve Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi ve sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamıdır.

Ali Rıza 1860 yılında İstanbul'da doğdu. Jandarma Binbaşısı Tahir Efendi'nin oğludur. 1886 yılında Mekteb-i Harbiye'den mezun oldu. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı sırasında Askeri Harekât Dairesi Müdürlüğü görevini yaptı. 1903 yılında Manastır Valiliği görevini yaparken Manastır'daki Rus konsolosunun öldürülmesi konusunda sorumlu olduğu gerekçesiyle Rusya'nın ısrarı üzerine Trablusgarp'a sürüldü.

Amasya Görüşmesi'ne Osmanlı Hükümetini temsilen Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Temsil Heyeti adına Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal Paşa’nın katıldığı beyan edildi.

Görüşmelerde temel esas olarak Sivas Kongresi kararları üzerinde duruldu. Görüşmelerde tarafların üzerinde anlaştığı konular şöyle duyuruldu:

1.     Türk vilayetleri düşmana terk edilmeyecektir.

2.     Hiçbir şekilde manda ve himaye kabul edilmeyecektir.

3.     Türk vatanının bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktır.

4.     Müslüman olmayan azınlıklara siyasi egemenlik ve sosyal dengemizi bozacak nitelikte haklar verilmeyecektir.

5.     Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin hukuki varlığını İstanbul Hükümet tanıyacaktır.

6.     Milli Meclis, Anadolu'da İstanbul Hükümetinin uygun göreceği güvenilir bir yerde toplanacaktır.

7.     İtilaf Devletleri ile yapılacak barış görüşmelerine Temsil Heyeti'nin uygun gördüğü kimseler gönderilecektir.



Picture
İSTANBUL HÜKÜMETİ’NİN TUTUMU DEĞİŞİYOR MU?

Bu görüşmeler sonucu, İstanbul Hükümeti’nin Anadolu’daki direniş hareketlerine önderlik eden Temsil Heyeti’ni tanıdığı saray tarafından duyuruldu.

Bunun en büyük önemi ise İstanbul Hükümeti’nin temsilcisi Salih Paşa’nın Erzurum ve Sivas Kongrelerinde kabul edilen, genel olarak emperyalist güçlerin mandasını reddeden tavrı benimsemesidir.

Peki, Salih Paşa kimdir?


Salih Hulusi (Paşa) Kezrak, (1864 - 1939)VI. Mehmet Vahdettin saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde 8 Mart 1920 - 5 Nisan 1920 tarihleri arasında yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

1864’de İstanbul’da doğdu. Bugünkü Kara Harp Akademisi’ni bitirerek kurmay yüzbaşı oldu. 1919’da Damat Ferit Paşa ve Ali Rıza Paşa Hükümetlerinde Bahriye Nazırlığı yaptı. 8 Mart 1920’de hükümeti kurmakla görevlendirildi. İstanbul’un işgal edilmesinin ardından 2 Nisan 1920’de istifa etti. Tevfik Paşa’nın kurduğu hükümette bahriye nazırlığı yaptı. Bu görevi sırasında 5 Aralık 1920’de Ankara Hükümeti ile Bilecik Görüşmesi’ne katıldı. Diğer İstanbul Hükümeti temsilcileri ile birlikte Bilecik’ten Ankara’ya götürülerek alıkonuldu. İstanbul’a döndükten sonra resmi bir görev almayacağını yazılı olarak taahhüt etmesiyle 7 Mart 1921’de salıverildi. Buna rağmen İstanbul Hükümeti’nde görev aldı. Kasım 1922’de saltanatın kaldırılmasından sonra siyasetten çekildi, 1939’da İstanbul’da vefat etti.

 

Bu günden itibaren İstanbul Hükümeti’nin de saflarını değiştireceği kulislerde konuşuluyor ise de, bu “karşı” tavra saray içerisinde çatlak sesler de çıkmıyor değil. Salih Paşa ise kararları İstanbul Hükümeti’ne kabul ettirememesi durumunda ise “Milli Meclis’in açılması” fikriyle bir kez daha sarayı hareketlendirmeyi amaçlıyor. Hangi hususta olursa olsun, artık Temsil Heyeti, İstanbul Hükümeti tarafından yadsınamaz bir gerçek olarak değerlendiriliyor.